Policja państwowa
Policja jest umundurowaną i uzbrojoną formacją, której celem jest służba społeczeństwu, ochrona bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymywanie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Jak już wspomniano wcześniej, działa ona na podstawie ustawy o Policji z 1990 roku.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy, Policja składa się z następujących rodzajów służb:
kryminalnej,
prewencyjnej,
wspomagającej działalność Policji w zakresie organizacyjnym, logistycznym i technicznym78.
W skład Policji wchodzi również policja sądowa, której zadaniem jest zapewnianie prawidłowego przebiegu postępowania karnego. Szczegółowy zakres zadań i zasady organizacji policji sądowej określa Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 2007 roku79. Ma ona za zadanie ochraniać sądy powszechne, wojewódzkie sądy administracyjne, Naczelny Sąd Administracyjny i Sąd Najwyższy. Funkcjonariusze policji sądowej zapewniają ochronę bezpieczeństwa i porządku publicznego w budynkach sądów i prokuratur, ochronę życia i zdrowia sędziów, prokuratorów oraz innych osób, gdy wykonują one czynności wynikające z realizacji wymiaru sprawiedliwości. Wykonują oni także czynności zlecone przez sąd lub prokuratora, zarządzenia porządkowe sądu wydane w celu utrzymania powagi sądu oraz konwojują i doprowadzają osoby na polecenie sądu, prokuratury i właściwych komendantów Policji.
W skład Policji wchodzą również80:
Wyższa Szkoła Policji, ośrodki szkolenia i szkoły policyjne,
wyodrębnione oddziały prewencji i pododdziały antyterrorystyczne,
jednostki badawczo – rozwojowe.
Organizację i zakres działania Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie reguluje Prawo o szkolnictwie wyższym81. W strukturze Policji działają również: Centralne Biuro Śledcze oraz Biuro Spraw Wewnętrznych.
Komendant Główny Policji może w uzasadnionych przypadkach powoływać również inne rodzaje służb. Czyni to za zgodą ministra właściwego do spraw wewnętrznych, jednocześnie określając właściwość terytorialną, organizację i zakres działania tych służb.
Według art. 4a ustawy pracowników na stanowiskach administracyjnych, technicznych i gospodarczych w komendach i komisariatach Policji (z włączeniem stanowisk określonych przez Komendanta Głównego Policji) zatrudnia się na zasadach określonych w przepisach o pracownikach urzędów państwowych – chyba, że mają do nich zastosowanie przepisy ustawy o służbie cywilnej.
Obecnie Policja jest oparta na zasadzie hierarchicznego podporządkowania, a jej centralnym organem, właściwym w sprawach ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania porządku publicznego i bezpieczeństwa jest Komendant Główny Policji. Podlega on Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji, powołuje go Prezes Rady Ministrów na wniosek tego ministra. Komendant Główny Policji jest przełożonym wszystkich funkcjonariuszy Policji.
Zastępców Komendanta Głównego (w tym I Zastępcę) powołuje także Minister Spraw Wewnętrznych, na wniosek Komendanta Głównego Policji. Minister powierza pełnienie obowiązków Komendanta Głównego Policji jednemu z jego zastępców, gdy zwolni się stanowisko Komendanta Głównego. Okres pełnienia tych obowiązków przez zastępcę nie może być dłuższy niż trzy miesiące i trwa do czasu powołania nowego komendanta. Zastępca pełni obowiązki Komendanta Głównego również wtedy, gdy komendant ten nie może sprawować swojej funkcji – przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy.
Terenowymi organami Policji są komendanci wojewódzcy, powiatowi (miejscy), rejonowi oraz komendanci komisariatów Policji.
Służbę w Policji może pełnić obywatel nie karany, o nieposzlakowanej opinii, który korzysta z pełni praw publicznych i posiada co najmniej średnie wykształcenie oraz zdolność fizyczną i psychiczną do służby w formacjach uzbrojonych (musi umieć się podporządkować dyscyplinie służbowej). Jeżeli kandydat na policjanta nie ma wykształcenia średniego, ale wykazuje szczególne predyspozycje do pełnienia służby w Policji (które potwierdzono w postępowaniu kwalifikacyjnym), to komendant wojewódzki może wyrazić zgodę na jego przyjęcie do służby w oddziałach prewencji Policji. Zasady prowadzenia postępowania kwalifikacyjnego określa szczegółowo w drodze rozporządzenia Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Do służby w Policji mogą również zostać przeniesieni (na własną prośbę) między innymi funkcjonariusze Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, jeśli mają oni szczególne predyspozycje do jej pełnienia i gdy zgodzi się na nie Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z przełożonym danego funkcjonariusza.
Stosunek służbowy policjanta powstaje w drodze mianowania.
Do ustawowych zadań Policji należy82:
ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przez bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra,
ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, zapewnienie spokoju w miejscach publicznych oraz w środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania,
inicjowanie i organizowanie działań, których celem jest zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń, a także zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi,
wykrywanie przestępstw i wykroczeń, a także ściganie ich sprawców,
sprawowanie nadzoru nad strażami gminnymi (miejskimi) i nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi (w zakresie określonym w odrębnych przepisach),
sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem przepisów porządkowych i administracyjnych, związanych z działalnością publiczną bądź obowiązujących w miejscach publicznych,
współpraca z policjami innych państw i ich organizacjami międzynarodowymi (podstawą tej współpracy są umowy i porozumienia międzynarodowe oraz inne przepisy),
gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji kryminalnych,
prowadzenie bazy danych, która zawiera informacje o wynikach analizy DNA,
utworzenie, korzystanie i utrzymanie systemu informacyjnego, który umożliwia organom administracji rządowej i organom sprawiedliwości dostęp do danych zgromadzonych w Systemie Informacyjnym Schengen (a także ich przekazywanie).
Uprawnienia funkcjonariuszy Policji zostały opisane w Rozdziale 1 pkt 5 (Policja a reglamentacja).
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.